BİR SENTETİK KİMYA ÜRÜNÜ: ETİLEN GLİKOL

Fringe’in şaşırtıcı dünyasına 1.bölümle giriş yapıyoruz.

Daha ilk bölümün konusuyla izleyenleri hayran bırakan bu dizi gerçektende bu unvanı hak ediyordu. İlk bölümün konusuna dönersek dizinin başrolü, Anna Torv un canlandırdığı FBI ajanı Olivia Dunham'a bir telefon gelir ve Logan Havaalanına gelmesi söylenir.627 uçuş nolu Hamburg uçağının bir nedenden zorunlu iniş yaptığını öğrenir. Uçak kendiliğinden oto-pilot ile inmiştir ki bu sistemler günümüzde bazı havalimanlarında kullanılmaktadır. Nedenini öğrenmek için uçağa girdiklerinde gördükleri dehşet vericidir. Uçaktaki herkesin vücudu son deri parçası yok olana kadar erimiştir.

Gördüğü bu olay sıradan bir vaka değildir. Daha sonra öğreneceği ‘’Düzen’’ denilen olaylar zincirinin başlangıcıdır.

Olayı araştırmaya başlayan Dunham , Broyles’un ilgili olabilecek bir depoyu araştırmasını istemesiyle ortağı John la beraber yola koyulurlar.Aradıkları suçluyu depoda bulmuşlardır.Peşine düşen John bir patlamayla kimyasal maddelere maruz kalır doktorların dediklerine göre bu sentetik kimyasal bir bileşendir.

Olay çözüldüğünde bu kimyasalın aktif zehri etilen glikol olduğu anlaşılmıştır.

Buraya kadar bölümün kısa bir özetiydi. Konuya Kimya Bilimi açısından bakacak olursak öncelikle sentetik bileşenler ne demek buradan başlamak daha doğru olsa gerek.

Kimya; uygulama alanı bakımından üçe ayrılmıştır.

-Analitik Kimya

-Sentetik Kimya

-Preparatif Kimya

Analitik Kimya kısaca; belirli bir maddenin kimyasal bileşenlerinin ya da bileşenlerinden bir bölümünün niteliğinin ve niceliğinin incelendiği bilim dalıdır.

Preparatif Kimya; maddeyi içinde bulunduğu bağlantılardan ayırarak elde etmeye çalışır.

Sentetik Kimya ise karmaşık bağlantıları kimyasal yoldan oluşturmaya çalışır.

Sentetik bileşenler de kendiliğinden gerçekleşmeyip bir katalizör eşliğinde kimyasal reaktör içerisinde meydana gelen tepkimeler sonucunda oluşur. 

Sentetik bir bileşen olan etilen glikol  renksiz, kokusuz, toksik etkili, suda çözünebilen tatlı bir alkoldür.

HO-CH2-CH2-OH formülüne sahiptir. IUPAC ismiyse etan-1,2-diol olarak bilinir. İlk kez 1856 yılında pek çok bileşenin keşfinde de rol olan Fransız kimyager Charles Adolphe Wurtz tarafından bulunmuştur.

       

Elde Edilişi

1-Ara madde etilen oksit(C2H4O) üzerinden etilen(C2H4) ile;

C2H4O + H2O → HO–CH2CH2–OH

2- Mono alkollere benzer olarak 1, 2 dihalojen alkanlardan sulu potasyum hidroksit veya alkol metal karbonat yardımıyla hidrolizle;

3-Shell şirketinin Omega Prosesiyle;

Etilen oksit, CO2 ile birleşerek etilen karbonat ı oluşturur. Daha sonra hidrolize uğrayarak etilen glikol’e dönüşür.

C2H4O+C02-->C3H4O3

C3H403+H2O-->HOC2H4OH+CO2

Kullanım Alanları

Oldukça fazla kullanım alanına sahip etilen glikolün başlıca kullanım alanları;

1- Deterjanlarda, pas sökücülerde, cam temizleyicilerde, plastik üretiminde,
2- Otomobillerdeki radyatör suyuna katılarak suyun donmasını engellemede(antifriz),
3- Boyar maddeler için çözücü,
4- Polyester, elyaf üretiminde,
5- Doğal gaz endüstrisinde doğal gazdan su buharını uzaklaştırma da, susuzlaştırma ajanı

gibi alanlarda kullanımı mevcuttur.

Son olarak etilen glikol içeren ürünleri kesinlikle çocukların ulaşamayacağı yerlere koyulması gerekmektedir. Tatlı bir alkol olması sebebiyle zehirlenme vakaları mevcuttur. Bulantı, kusma, öfori gibi belirtiler görüldüğünde derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.

kaynak

http://www.bilgiustam.com/kimya-bilimi-nedir-nasil-gelismistir/

http://en.wikipedia.org/wiki/Ethylene_glycol

http://en.wikipedia.org/wiki/OMEGA_process

http://www.xn--aciltp-t9a.com/alkol-zehirlenmeleri-etilenglikol-toksikasyonu

http://www.compoundchem.com/2014/05/19/natural-vs-man-made-chemicals-dispelling-misconceptions/